Gooskens, F.A.
Magister Anselmus Fabri van Breda en de stichting van een gasthuis voor oude mannen aan de Haagdijk te Breda in 1455. Deel 2: Het ontstaan van apostelhuizen in Brabant en het Rijnland
Jaarboek 63 (2010) 110-217
Na twee inleidende hoofdstukken over het lopende onderzoek naar gasthuizen in West-Europa en hun kerkelijk gehalte, zal de blik gewend worden naar twee belangrijke rolmodellen voor Fabri uit de Zuidelijke Nederlanden. De Doornikse bisschop Walter van Marvis liep voorop in Doornik met de ontwikkeling van een nieuw type gasthuis in de dertiende eeuw. Een eeuw later zou de Brusselaar Jan Tserclaes, die bisschop werd van Kamerijk, een belangrijke rol spelen bij het kanaliseren van de heftige begijnenbeweging en het omzetten van hun hoven naar de beter controleerbare gasthuizen. Iets later gaat een andere bisschop van Kamerijk, Pierre d’Ailly, studentencolleges en gasthuizen aan elkaar koppelen, zodat ze elkaar versterken. Als deken van het prestigieuze kapittel van Antwerpen plaatste Fabri zich op het zelfde niveau als deze drie bisschoppen. In een hierop volgend hoofdstuk wordt uit de doeken gedaan hoe een bepaalde vorm van gasthuizen, de apostelhuizen, onder invloed van de de kartuizers een nieuwe bloeiperiode krijgen, mede onder invloed van de nieuwe priorijen van de Congregatie_x000D_ van Windesheim. De Duitse relaties uit het curiale netwerk van Anselmus Fabri zullen deze twee ontwikkelingen aan elkaar koppelen en studentencolleges stichten met daaraan verbonden een apostelhuis. Vervolgens wordt het testament en de nalatenschap van Fabri tot in detail geanalyseerd om zodoende zijn keuzes te vergelijken met zowel de Rijnlandse groep als met de Brabantse groep carrièregeestelijken waarmee hij contacten onderhield. De statuten van het door hem gestichte apostelhuis in Breda worden gespiegeld aan andere huizen in Uedem, Kues, Leuven en Brussel om overeenkomsten en verschillen te zien.