Op zaterdag 5 oktober vertrok het Oranjeboomgezelschap naar kasteel/museum Sypesteyn in Loosdrecht. Na de traditionele koffie en appeltaart werden de in prachtige herfsttooi verkerende tuinen van het kasteel bezocht en de protestantse kerk aan de overkant van de weg.
De zogeheten Sypekerk heeft een rijzige toren uit het eind van de vijftiende eeuw en een prachtig recentelijk in oude luister gerestaureerd interieur.
Daar werd een interessante uiteenzetting over de geschiedenis van de kerk gehouden. Daarna was het kasteel aan de beurt. Op de oude fundamenten tegenover de Sijpekerk bouwde Jonkheer Catharinus Henricus Cornelis Ascanius van Sypesteyn aan het begin van de vorige eeuw zijn vermeende stamslot. In de schaduw van de voorname kastelen en buitens aan de Vecht, halverwege Utrecht en Hilversum staat zijn verwezenlijkte jongensdroom: een kasteel omringd door fraaie tuinen en grachten. De jonkheer richtte het kasteel in met portretten en antiquiteiten uit de familie en bouwde de verzameling uit met tal van andere collecties, waaronder klokken en het zeldzame en kwalitatief hoogstaande Loosdrechts porselein.
Voor het kasteel werden zoveel mogelijk oude bouwmaterialen en architectuurfragmenten gebruikt. De bakstenen komen van het Utrechtse kasteel Vredenburg en ook tal van balken, deuren en zelfs het trappenhuis werden na sloop van oude gebouwen door de jonkheer gered. De collectie Loosdrechts porselein werd na het overlijden van de jonkheer nog fors uitgebreid en is nu de belangrijkste collectie in zijn soort. Via de middeleeuwse Wapenkamer en Gotische Kamer komt de bezoeker in de zeventiende-eeuwse Lage Zaal, op de eerste verdieping zijn zalen gewijd aan Oosters en Hollands porselein, de aan de Van Sypesteyns gelieerde gebroeders De Witt en aan het rijke regentenleven van de achttiende eeuw. Na het bezoek aan dit wel heel bijzondere gebouw, werd op het voorplein een warme lunch geserveerd, met als kers op de taart een heerlijk toetje.
Vervolgens was Vianen aan de beurt om ‘ontdekt’ te worden, want zoals de excursiecommissie al vermoedde, rijden er meer mensen langs Vianen dan dat het stadje daadwerkelijk wordt bezocht. Een grote omissie, zoals aan het einde van het bezoek alom werd gezegd. Vianen bevat meer dan honderd monumenten in de binnenstad, die in 1975 tot beschermd stadsgezicht werd verklaard. In de Middeleeuwen was het al een welvarende marktplaats en kreeg het in 1336 van Willem van Duivenvoorde stadsrechten. Nog steeds is het oude stratenplan te zien, dat strak en rechthoekig is. De kern wordt gevormd door de brede Voorstraat, die wordt begrensd door de mooie Lekpoort uit de vijftiende eeuw.
Centraal in de Voorstraat staat het stadhuis uit de vijftiende eeuw met een prachtige voorgevel en kantelen in de bovenste rand.
De familie Brederode was belangrijk voor de historische ontwikkeling van Vianen. In 1414 werd Walraven I van Brederode door een huwelijk heer van Vianen.
In de hervormde kerk, in het noorderzijkoor, bevindt zich de vroeg- renaissance-graftombe van Reinoud van Brederode en zijn gemalin Philippote van der Marc met de liggende beelden van de overledenen en een beeld van een half vergaan lijk, een van de beste en voornaamste werken der vroege Renaissance in ons land. Het is vergelijkbaar met het andere dubbelsgrafmonument in den lande, dat van Engelbert II van Nassau en zijn vrouw Cimburga van Baden in de Grote Kerk in Breda. Maar in tegenstelling tot de ‘dubbeldekker’ in Breda, verkeert het in Vianen in zeer slechte staat. Via aandacht in de media worden nu financiën voor de restauratie bij elkaar gesprokkeld. Na al deze inspanningen mochten de terrassen opgezocht worden en keerde het gezelschap tegen zessen, reikhalzend uitkijkend naar de voorjaarsexcursie, voldaan huiswaarts.
RMJ