Op zaterdag 22 april 2017 zal de voorjaarsexcursie van De Oranjeboom naar Gent plaatsvinden. De excursiecommissie heeft om twee redenen voor deze stad gekozen.
In museum Caermersklooster wordt tot 28 mei 2017 een wisseltentoonstelling gehouden die het verhaal van de spraakmakende restauratie van ‘Het Lam Gods’ laat zien. Een visuele ontdekkingstocht die ons dwars door de oude vernissen en overschilderingen van dit originele werk van de gebroeders Hubert en Jan Van Eijck zal voeren.
De aanbidding van het Lam Gods is een groot en complex vroeg-vijftiende-eeuws Vlaams veelluik. Het altaarstuk bestaat uit twaalf panelen, waarvan er acht met scharnieren gesloten kunnen worden. Elke vleugel is aan beide zijden beschilderd, zodat er twee verschillende voorstellingen zijn naargelang de panelen open of dicht zijn. Waarschijnlijk werd het werk voornamelijk tussen 1430 en 1432 uitgevoerd.
De tweede reden om naar Gent te gaan, is een bezoek aan de Pacificatiezaal. Velen van u kennen ongetwijfeld de Pacificatielezingen die afwisselend in Breda en Gent worden gehouden, respectievelijk in de Grote Kerk en de Pacificatiezaal. Vanwege deze banden wordt de zaal speciaal voor De Oranjeboom (tussen de huwelijken in!) opengesteld.
De Pacificatie van Gent (ook: Bevrediging van Gent) is een op 8 november 1576 gesloten overeenkomst tussen de gewesten van de Nederlanden om zich aaneen te sluiten in een zogeheten Generale Unie. Ze werd ondertekend in de Pacificatiezaal van het Stadhuis van Gent.
Dit politieke succes van Willem van Oranje was mogelijk dankzij de Spaanse Furie, de plundering op 4 november 1576 van Antwerpen door Spaanse soldaten die hun achterstallige soldij wilden aanvullen. Hierdoor was onder alle gezindten in de Lage Landen een sterk anti-Spaanse stemming ontstaan.
In de Middeleeuwen was Gent, gelegen aan de Leie en de Schelde, na Parijs de grootste stad van Europa. In het midden van de veertiende eeuw was het de grootste textiel producerende stad met duizenden arbeiders, die vaak in opstand kwamen wanneer hun burgerlijke vrijheden in gevaar kwamen en de opgelegde belastingen te hoog werden. Filips de Goede, Maria van Boergondië en Karel V kregen hiermee te maken.
De universiteit werd in 1817 gesticht onder koning Willem I als gevolg van zijn politiek om de intellectuele achterstand van het zuiden van zijn Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, het latere België, weg te werken. De uiteindelijke vernederlandsing van de deze universiteit heeft de gemoederen lang na de stichting bezig gehouden en daarbij kwam het dikwijls tot hardhandige conflicten.
Onder de tegenstanders bevond zich onder andere de Franstalige Gentse bourgeoisie. Deze burgerij gebruikte het Frans als middel om zich te verheffen boven de kleine burgerij, de boeren en de arbeidersklasse die het Frans niet machtig waren.
Een voorspoedige loopbaan, zeker ook in ambtelijke dienst (benoeming van eentalige Walen in Vlaanderen), stelde beheersing van het Frans als voorwaarde en daarom stuurde deze burgerij zijn kinderen naar Franstalige ‘pensionaten’. De groep speelt tot op de dag van vandaag nog een rol in deze Nederlandstalige stad.
Gent heeft geen centraal marktplein zoals andere Belgische steden, maar de Korenmarkt dient min of meer als zodanig. Hieraan brengen we in de ochtendwandeling een bezoek. Aan de Graslei staan prachtige gildehuizen en vanaf de Kraanlei heeft men een schitterend gezicht op deze huizen met de torens van de St. Baafs, het Belfort en de St. Nicolaas daarachter.
Historisch gezien denken we bij Gent aan de geboorte van Karel V (1500) en de Pacificatie van Gent (1576). Maar er zijn nog veel meer historische feiten en verhalen te melden, die de enthousiaste gidsen met ons zullen delen.
Programma:
08.00u Vertrek naar Gent vanaf het Schoolakkerplein in Breda.
09.45u Koffie in het Ibishotel Centraal St. Baafskathedraal.
10.45u Begin van de stadswandeling. We bezoeken o.a. de St. Baafskathedraal en speciaal het ‘Lam Gods’ van de gebroeders van Eyck, het stadhuis met de Pacificatiezaal.
13.00u Middagmaal met Gentse Waterzooi* op Oudenburg 4 in restaurant ‘De 8 Zaligheden’.
14.30u Bezoek aan het Caermersklooster met de tentoonstelling ‘Het Lam Gods ont(k)leed’.
Hierna krijgt u de gelegenheid de talloze terrassen en winkels te bezoeken.
17.15u Vertrek naar Breda en rond 19.00u aankomst op Schoolakkerplein.
U kunt zich aanmelden voor deze excursie door te e-mailen jeijkemans@planet.nl of telefonisch 0162–422730. Liefst zo snel mogelijk i.v.m. reserveringen.
Het deelnamegeld bedraagt 50 euro per persoon, inclusief het vervoer, de gidsen, koffie, lunch en toegangsprijzen. Bij aanmelding gaarne gelijktijdig overmaken van het verschuldigde bedrag op bankrekening NL83INGB0001128188 t.n.v. Geschied- en Oudhk Kring ‘de Oranjeboom’ te Breda.
Tenslotte een paar opmerkingen:
- Wanneer u vegetariër bent, kunt u dat aan ons meedelen.
- Wanneer u slecht ter been bent, dient u er rekening mee houden dat sommige onderdelen van deze excursie moeilijk kunnen zijn.
- Tenslotte maken we u erop attent dat – mocht u op het laatst onverhoopt niet mee kunnen en wij de kosten al gemaakt hebben –- de penningmeester niet het volledige deelnamegeld kan teruggeven.
Namens de commissie: Jan Eijkemans en Rogier Moulen Janssen.
Foto’s: Rogier Moulen Janssen.
*Waterzooi is een typisch Gents gerecht gemaakt van kip of vis, groenten, room en aardappelen. Het wordt opgediend als een soort soep samen met brood.
De naam is afgeleid van zode, “zieden”: kooksel, vooral van vis.
Waarschijnlijk was het oorspronkelijk middeleeuws gerecht op basis van zoetwatervis die in de Gentse rivieren, grachten, vesten en kanalen ruim voorhanden was. Onder meer de kwabaal werd voor waterzooi gebruikt. Wellicht werd de riviervis die oorspronkelijk werd gebruikt voor het gerecht schaarser of ongezond door vervuiling van het water. Vandaar dat de standaardversie vandaag de dag met kip is. Het was het lievelingsgerecht van keizer Karel V, die geboren was te Gent en dit at in het Sint-Jorishof als hij in Gent vertoefde.
