Op zaterdag 12 april heeft de voorjaarsexcursie van De Oranjeboom plaatsgevonden die dit jaar naar Breendonk en Bornhem voerde. De ochtend begon weliswaar enigszins mistig, maar zoals te doen gebruikelijk bij onze excursies klaarde het weer op en kon er, voor het aanvaarden van de terugreis, weer traditioneel op terrasjes gezeten worden.
Na koffie met overheerlijke koeken in ‘Praat- en zevercafé De Vijfhoek’ in Breendonk werd Fort Breendonk bezocht. Daar werden we door gidsen rondgeleid.
Het Fort van Breendonk verkeert nog in een goede staat en heeft een bewogen geschiedenis achter de rug. Het dateert van voor de Eerste Wereldoorlog en hield in oktober 1914 meer dan een week stand onder het Duitse spervuur. Het behoorde tot de buitenste ring van forten rond Antwerpen.
In de Tweede Wereldoorlog was het vooral een doorgangskamp en na de landing in Normandië werd het relatief snel bevrijd, waardoor de Duitsers lang niet al hun sporen van hun misdaden hebben kunnen uitwissen. Op 4 september 1944 verlieten de laatste Duitse soldaten het fort. De deelnemers aan de excursie werden uitvoerig geïnformeerd over de gruwelijkheden die daar tot aan de bevrijding plaatsgevonden hebben.
Na de warme lunch in het centrum van Bornhem, werd een bezoek aan kasteel Marnix van St. Aldegonde gebracht. Ook hier stonden twee enthousiaste gidsen klaar voor de rondleiding. Het kasteel, ook wel kasteel Bornhem genoemd, ligt aan de Oude Schelde, een zijarm die in de dertiende eeuw van de rivier de Schelde is afgesneden. Het kasteel moest toen bescherming bieden tegen de invallen van de Noormannen.
In 1587 werd het verkocht aan de Spaanse edelman Pedro Coloma, die met Alexander Farnese naar de Nederlanden kwam. Het belangrijkste familielid van de huidige grafelijke familie was Filips van Marnix van Sint- Aldegonde, mogelijk de auteur van het Wilhelmus, die als burgemeester van Antwerpen de val van de stad in 1585 meemaakte. In dat jaar vetrokken veel belangrijke inwoners uit deze stad naar de Noordelijke Nederlanden en maakten het hierdoor mede mogelijk dat de Gouden Eeuw kon plaatsvinden.
Deze vriend en bondgenoot van Willem van Oranje is geen bewoner van het kasteel geweest omdat de familie de Marnix pas in 1773 eigenaar van het domein is geworden.
Het neogotische kasteel heeft een collectie schilderijen, veel meubelen uit de achttiende eeuw, gravures van Pieter Breughel de Oude in prachtige vertrekken ondergebracht, die onder begeleiding bewonderd kunnen worden. In een van de bijgebouwen is een koetsenmuseum gevestigd.
Aan het einde van de rondleiding kwam graaf John de Marnix de Sainte Aldegonde, veertiende graaf van Bornhem, het gezelschap begroeten. Tijdens deze ontmoeting werd aan de graaf het jaarboek van onze vereniging overhandigd en de prachtige stropdas met het Oranjeboomlogo en oranje strepen uitgereikt, teneinde de gezamenlijke Oranje geschiedenis te onderstrepen. De graaf was er zichtbaar mee in zijn nopjes.
RMJ